Gül tohumu, bahçe çiçekleri arasında çimlendirilmesi en zor olan çiçek tohumlarından biridir. Evdeki minyatür gülümün verdiği esinlenme ve içimdeki tohum çimlendirme tutkusunun etkisiyle ben de sizler için gül tohumu nasıl ekilir sorusuna cevap bulmak için araştırma yaptım. Elbette bu kadar zahmete değmez derseniz, gül fidanı satışı yapan pek çok sera var, onlardan aşılı fidan temin edebilirsiniz. Bu bahar başında, sokaklarda da gül fidanı satışı yapan pek çok kişi gördüm. Sanki hiç yapraklanmayacak gibi duran çelikleri, tanesi 3-4 TL'den sokaklarda satıyorlardı. Benim minyatür gülüm de bu çeliklerden türedi. Yani satılık gül fidanı bulmak, pek zor değil. Ama zor olanı severim derseniz, işte buyrun bakalım gül tohumu nasıl ekilir.
Öncelikle gül tohumunu tanıyalım !! Hiç kuşburnu gördünüz mü? Gördünüzse gül tohumunu tanımanız kolay. Kuşburnu, gülgillerden bir ağaççıktır ve meyvesi de tıpkı gül tohumu gibidir. Kabuğu sert (ama ceviz gibi odunsu da değil), dışı sarı-kızıl renkli, tepesinden taç gibi uzantılar çıkan minik toplardır. İçini açtığınızda minik mandalina dilimleri gibi tohumları görebilirsiniz. Doğada erkek gül çiçeği dişi gül çiçeğini doğal tozlaşma yoluyla döller. Ancak, gül tohumu elde edeceğinizden emin olmak istiyorsanız, ufak çaplı bir tüp bebek girişimi yapabilirsiniz.
Gül tohumu Üretimi
Önce, erkek gül bitkisinden yeni yeni açılan, taç yaprakları hafif aralanmış bir goncayı seçin. Tam açmış gül, polenlerini çoktan savurmuş olacağı için işinize yaramaz. Hiç açmamış tamamen kapalı bir goncanın ise polenleri henüz olgunlaşmamış olabilir. Ayarı iyi tutturmalısınız. Sonra bu çiçeğin güzelim taç yapraklarını nazikçe "yolunuz." Sadece ortası kalsın. Bir makasla, ortasındaki erkek organları keserek kapalı bir kaba alın.
Bu sefer, yine aynı olgunlukta genç dişi bir çiçek bulun. Onun da taç yapraklarını nazikçe yolarak, (belki bir cımbız kullanmak isteyebilirsiniz) dişi organı ortaya çıkarın. Yumuşak bir fırça ile erkek çiçekten aldığınız polenleri dişi çiçeğin ortasına sürtün.
Eğer başarılı olursanız, 2 ay sonra nur topu gibi bir tohum kapsülünüz olacak. Dalında önce sararıp sonra kızıllaşmasını bekleyin. Sonbaharda artık tohumlar olgunlaşmış olacaktır. İşlem yapmayacaksanız, birine gönderecekseniz, vs. tohumları kapsülünde saklayın. Yoksa kapsülü açın ve asıl sabır gerektiren aşamaya geçin.
Daha öncebu blogda soğuk katlamadan bahsetmiştim. Gül tohumları diğer sert tohumlar gibi soğuk katlama isteyebilirler. Bu yüzden onları çimlenmeye kandırmanız lazım. Nasıl yapacaksınız?
Gül Tohumu nasıl ekilir?
Gül tohumu çimlendirme, daha çok yabani anaç bitki elde etmek için kullanılır. Kapsülünü açtığınız tohumları önce iyice yıkayın. Ardından aşağıdaki yöntemlerle soğuk katlama yapın.
1) Buzdolabının sebzeliğinde kum ya da perlit içinde arada bir nemlendirerek bekletin. (Ipıslak, balçık içinde değil, yoksa çürürler.) Bu bekleme işi 2 ya da 3 ay sürebilir. Havalar ısınınca umalım ki çimlenmeye başlayacaklardır.
2) Çimlenme olasılığını artırmak için bir su bardağı suya bir kaç damla tuz ruhu damlatın. Tohumları içine atıp kabuklarının hafifçe zedelenmesini sağlayın. Sonra direkt yerine dikebilir, ya da soğuk katlama yapabilirsiniz.
3)Çimlenen tohumları kasalara veya tavalara 10 cm aralıklarla ekin. Üstlerini 1-2 mm torfla örtün. Ve dışarıya alın.
Gül tohumu çimlendirmek zor iş.Hadi bakalım, rastgele. Ben de bu sonbaharda bahçelerde tohum bulabilirsem bu işi deneyeceğim. Sabrımın son sınırını gül tohumuyla sınamayı düşünüyorum.