Kirli Hanım Çiçeği (Zinnia elegance)

Bahçe çiçeklerinin en yosması bu katmerli güzellere bayılmamak elde değil. Renk renk, kat kat çiçekleriyle bahçemin neşesi olacaklar.Adına kirli hanım çiçeği diyorlar. Latincesi Zinnia. Ben benimkilere Zilli Hanım diyorum, alınmıyorlar. 

Online alışveriş sitelerinden birinden aldığım bir paket kirli hanım tohumunu bu sefer yeni öğrendiğim bir teknikle çimlendirmek istedim. Bu yüzden tohumları ikiye böldüm. Yarısını, daha önce mavi vapur dumanı çimlendirirken yaptığım gibi torfa ektim. Üstünü de toprakla kaplamadım. Bunun biraz hatalı olduğunu sonradan fark ettim tabii. Neden? Çünkü kirli hanım tohumları çok hafif, ancak mavi vapur dumanına kıyasla irice tohumlar. Boyları 0.5-1 cm arasında değişiyor.   Bu hafiflikleri (boşuna Zilli Hanım demiyorum) tohumların sulandıkça oraya buraya kaymalarına neden oluyor, bu nedenle sağlam kökler geliştiremiyorlar. Benimkilerin köklerinin yüzeyden yandan yandan gittiğini görünce panikledim. Üstlerine biraz daha torf-toprak karışımı serpiştirdim. Tabii çıkan yapraklarını gömmeden. Neyse ki pek nazlı değiller, büyüyorlar bakalım. İşte bu ilk grubun son halleri.

Kirli Hanım Çiçeği

Bu da biraz daha yakından nasıl göründükleri. Sarımsı kumlu toprağı yandaki boş araziden aldım( Litrelerce torf dert değil, nihayet çok ucuz ama taşıması mesele). Çok büyük olan çakılları ayıkladım. Küçüklerini bıraktım, çünkü bu taşlar fazla olan suyun tutulması, ve toprağın havadar kalması için faydalı oluyorlar. 

Kirli hanım çiçeği

 İkinci grup çiçek tohumuna ise soğuk katlama diye bilinen yöntemi uyguladım. Aslında bu yöntem, daha çok çimlenme engeli olan tohumlarda kullanılıyor. Bu tohumlar, zorlu koşullara dayanabilmek için, istedikler nem ve ısıyı yeterince uzun süre aldıklarına emin olmadan çimlenmeyen inatçı tohumlar. Soğuk katlama gibi teknikler, bu tohumları kandırmamıza yardımcı oluyor. Soğuk katlama şu şekilde yapılıyor.

• Rulo kağıt havludan kare şeklinde bir parça koparın.Fısfısla kağıt havlu hafif kabaracak şekilde nemlendirin. 
• Havlunun sağ yarısına tohumları aralıklarla yerleştirin. 
• Havlunun sol yarısını sağ yarısının üstüne kapatın. Islak olduğu için birbirine yapışacaktır.
• Sonra bu havluyu bir naylon torbanın içine koyun, ağzını kapatın. (Ben basitçe torbanın ağız kısmını katladım.)     
• Güneş görmeyen bir yerde bekletin. Arada sırada nemini kontrol edin. Kurumaya yüz tutmuşsa biraz daha fısfıslayın.
• Tohumun çeşidine göre 3 ila 7 gün arasında bahçe çiçekleri tohumlarınız çimlenmiş olacak.

   Ben kirli hanımın elini bu kadar çabuk tutacağını düşünemedim. 3 gün sonra havluyu bir açtım ki tohumlar 2 cm filan kadar çimlenmişler, hatta havlu kağıdı delmişler bile. Onları bir çabuk kağıttan çıkarıp (bir cımbıza ihtiyacım oldu) karışık büyük saksıma ektim. Çıkan filizleri biraz toprağa gömmeye çalıştım ama pek başarılı olmuş sayılmam. Yine de bu grup da ölmedi, hala hayattalar. İnanmazsanız kanıtı:

Kirli Hanım Çiçeği Çimlendirme

Öndeki iki tane daha tohum kabuğunu atamamış  ve diğerlerine kıyasla biraz geç gelişmiş olanlar. Arkada zürafa gibi uzayanlar ise daha önce çimlenmiş olanlar.Bitkilerin ilk çimlendiklerinde böyle zürafa gibi uzamaları pek iyi bir şey değil. Geç kalmış ikilinin arkasında görebileceğiniz gibi devrilme ihtimalleri çok yüksek. Bu şekilde uzamalarının sebebi, yeterli güneş alabilmek. Benm bu saksım yeterli güneş almıyor çünkü bu saksıda hala çimlenmemiş tohumlarım var.

Kirli hanım çiçeği fidesi

 Resmin ortasında gördüğünüz dört tane çimlenmemiş çin karanfili tohumunun hatırına bu saksıyı pek güneşe çıkarmıyorum. Yarı gölgede duruyor.  Öyle olunca da kirli hanımlar zürafa gibi uzatıyorlar boyunlarını. Bu durumda aslında üstüne toprak ekleyerek, boylarının desteklenmesini sağlamak gerek. Ancak, minik vapur dumanlarımı ve çin karanfilllerimi gömerek feda etmeden bunu yapmamamın da pek mümkünü yok.


Asıl sürpriz şu ki elimde kalan çimlenmiş tohumların bir kısmını da daha fazla büyümelerini beklemeden bahçeye ektim. Bizim apartman  bahçesi berbat halde. Pislikten ve çocukların top oymaları yüzünden bitkiler zorlu koşullar altındalar. Bu yüzden benim güzelim bahçe çiçeklerimi gerçekten bahçeye dikmem oldukça riskli, ama çocukların toplarından uzak bir köşe bulup, elimdeki dandik kürekle on 10-15 cm derinliğinde 20 cm-60cm boyutlarında dikdörtgen bir çukur kazdım.  Elimdeki mink fideleri de bir sabah erkenden götürüp diktim.

   Elimden geldiğince yabani otları köklerinden söküp toprağı havalandırmaya çalıştım. Topraktan çıkan irili ufalı taşları da belli belirsiz bir sınır olsun diye kenarlara yığdım. Bakalım bizim zilli hanım, bu mücadeleden galip çıkacak mı?
Son hallerini görmek için buyrun.